HANGİ HASTALARDA DİZ PROTEZİ YAPILMALIDIR ?
Diz protezini eskiyen veya aşınmış diz eklemindeki ağrının, şekil bozulmasının ve hareket kaybının günlük hayat kalitesini ileri derecede düşürdüğü hastalarda yapıyoruz. Bu hastalar gece ağrıları olan, yürüme mesafesi ileri derecede azalmış ve başkalarının yardımına giderek daha fazla ihtiyaç duyan hastalar olmaktadır. Ve tabi ki protez harici tüm yöntemlerin (enjeksiyonlar gibi) başarısız olduğu hastalar diz protezi adaylarıdırlar.
DİZ PROTEZİ SONRASI NASIL GEÇİYOR ?
Ameliyatınızın ortalama 3 gün sonrasında taburcu edilebilirsizin. 2. gün yürüteç yardımı ile yürüme başlatılarak ve öğretilecektir.
En önemli konu yine enfeksiyondan korunma olacaktır. Bunun yanında ağrı kesicileri ve kan sulandırıcıları reçete edilmelidir.
Yaklaşık 3 hafta sonra kliniğimize başvurulur. Bu dönemde mutlaka önerğimiz hareketler evde yapılmalıdır. Diz protezi sonrası mutlaka en az 3 yıl klinik ziyareti yapılarak grafi ve tekrarlayan muayeneler ile takip edilmelidir.
Sonrasında amaç hastanın AĞRISIZ, TAM HAREKETLİ BİR DİZ EKLEMDİR.
DİZ PROTEZİ SONRASI RİSKLER VE KOMPLİKASYONLAR NELERDİR ?
Her ne kadar diz protezi sonrası sonuçlar hastaların hayat kalitesini yükselten ve son derece yüz güldürücü olsa da olası riskler ve komplikasyonlar bilinmelidir. Bu komplikasyonlar hastanın yaşına, genel sağlık durumuna (diabet ve diğer hastalıkların eşlik etmesi), kullanılan protez malzemesine, cerrahın yani bizlerin tecrübesine ve ameliyat sonrası bakım ve de hastanın doktoru ile kuruduğu yakın iletişim ile ilişkilidir.
Erken dönemde en önemli sorun enfeksiyon ve protezin yerinden oynaması iken geç dönemde protezin erken gevşemesidir.
Cerrah uygun hastaya her türlü önlemleri (özellikle sterilizasyon ve eşlik eden hastalıkların iyileştirilmesi) alarak uygun malzeme seçimi ve doğru ve süratli cerrahi ve ameliyat sonrası yakın takip ettiği takdirde korkulan olmayacaktır.
HANGİ MALZEMELERİ KULLANIYORUZ ?
Protezin seçimi hastanın yaşına, yürüme potansiyeli, kemik yapısı gibi faktörlere bağlıdır. Protezlerin genellikle krom-kobalt veya titanyumdan yapıldığını söylemeliyiz. Kemiğin kullanacağımız protez kalınlığı kadar alınan kısmı süngerimsi doku olduğundan kemik çimentosu denen yapışma özelliğine sahip karışım ile uygulanır. Bir başka deyişle bozulan kıkırdak ve bir parça kemik alınarak aynı kalınlıkta protez yerleştirilir.
Uyluk (femur) ve kaval (tibia) kemiklerine konan metal protezler arasında plastik parça – arayüzey yani bizim deyişimizle polietilen aşınmayı ve ses çıkartılmasını önleyecektir.
Protezin en önemli işlevi ve bizim tüm çabalarımız dizin tüm yumuşak dokularının orijinal dizin yumuşak doku gerginliğinin gerginliğine yaklaştırılmasıdır.
DİZ PROTEZİ NE KADAR DAYANIR?
Giderek gelişen teknoloji ile protez dayanma süreleri 15 yıl gibi sürelerden 20 yıl ve daha fazlasına kadar dayanma sürelerine ulaşmıştır. Eskiyen, aşınan ve de gevşeyen protezlerin değişimi kaçınılmazdır.
Diz protezini mümkünse 70’li yaşlara ertelememizin bir değer sebebi de genç yaşta uygulandığında daha çabuk aşınma olacağı gerçeğidir.
İlerlemiş diz kireçlemesi olan hastalara şahsi olarak bir kaç soru sormak isterim ?
- Bu kadar ağrınız ve ızdırabınız varken ve en basit işlerinizi yapmakta sıkıntı çekiyor iseniz; ameliyatınızı öteleyerek ve en az 2-3 sene daha bu sıkıntıları çekmek size mantıklı geliyor mu?
- Giderek gençleşmediğinize (hiçbirimiz gençleşmediğimize göre !) 2-3 sene sonra diz protezi yaptırdığınızı farz edersek; genel durumunuzun daha iyiye gideceğini ve mevcut hastalıklarınıza (yüksek tansiyon, şeker, kalp ve vb.) başka hastalıkların eklenmeyeceğinden emin misiniz?
- Belki de en zor sorum ? ‘‘ 2-3 yada daha sonraki yıllarda yaşacağınızın daha doğrusu yaşayacağımızın garantisi var mı? ’’
Diz protezi ileri derecede aşınmış diz ekleminde ağrı, şekil bozukluğu ve hareket kaybının günlük hayat kalitesini ileri derecede düşürdüğü hastalarda yapılır.
Bu hastalar gece ve istirahat ağrıları olan, yürüme mesafesi ileri derecede azalmış (evde hareketleri sınırlanmış) ve başkalarının yardımına giderek daha fazla ihtiyaç duyan hastalardır. Sonuç olarak protez harici tüm yöntemlerin (enjeksiyonlar, fizik tedavi, kilo verme gibi) başarısız olduğu hastalar diz protezi adaylarıdırlar.
DİZ PROTEZİ SONRASI NASIL GEÇİYOR ?
Ameliyatınızın ortalama 3 gün sonrasında taburcu edilebilirsiniz. Yatışınız sırasında yara bakımınız yapılır, kan değerleriniz ve genel durumunuz yakın takip edilir. Ameliyat günü dahil 2. gün bir yürüteç yardımı ile yürüme başlatılarak ve öğretilecektir.
En önemli konu enfeksiyondan korunmadır. Enfeksiyondan korunmak için hastanın mevcut ek hastalıkları göz önünde tutularak antibiotik ve sıvı tedaviniz yapılacaktır. Bunun yanında ağrı kesicileri ve kan sulandırıcıları reçete edilmelidir.
Ameliyat sonrası 2 hafta sonra kliniğimize başvurulur. Bu dönemde mutlaka önerilen hareketler evde yapılmalı ve yürüteç ile yürüyüş ısrarla yapılmalıdır. Diz protezi sonrası mutlaka en az 2 yıl klinik ziyareti yapılarak grafi ve tekrarlayan muayeneler ile takip edilmelidir.
Sonuç olarak diz protezlerinde amaç AĞRISIZ, TAM HAREKETLİ BİR DİZ EKLEMDİR.
DİZ PROTEZİ SONRASI RİSKLER VE KOMPLİKASYONLAR NELERDİR ?
Diz protezi sonrası sonuçlarımız hastaların hayat kalitesini, konforunu yükseltir ve son derece yüz güldürücüdür. Hastalar bağımsız ve yardımsız yaşama başlarlar. Ancak olası riskler ve komplikasyonların sizler tarafından bilinmelidir. Bu komplikasyonlar hastanın yaşına, genel sağlık durumuna (diabet ve diğer hastalıkların eşlik etmesi), kullanılan protez malzemesine, cerrahın yani bizlerin tecrübesine ve ameliyat sonrası bakım ve de hastanın doktoru ile kuruduğu yakın iletişim ile yakın ilişkilidir.
Erken dönemde en önemli ve uğraşılan sorun enfeksiyon ve protezin yerinden oynaması iken geç dönemde protezin erken gevşemesidir.
Cerrah her türlü önlemleri (özellikle sterilizasyon ve eşlik eden hastalıkların iyileştirilmesi) alarak, uygun ve KALİTELİ malzeme seçimi yapmalı, doğru ve süratli cerrahi sonrasında hastaları ameliyat sonrası yakın takip etmelidir.
HANGİ MALZEMELERİ KULLANIYORUZ ?
Diz protezin seçimi hastanın yaşına, yürüme potansiyeli, kemik yapısı gibi faktörlere bağlıdır. Protezler genellikle krom-kobalt veya titanyumdan imal edilmiştir. Kemiğin kullanacağımız protez kalınlığı kadar alınan kısmına (süngerimsi dokusu) kemik çimentosu denen yapışma özelliğine sahip karışım ile protez uygulanır. Bir başka deyişle bozulan kıkırdak ve bir parça kemik alınarak aynı kalınlıkta protez yerleştirilir.
Uyluk (femur) ve kaval (tibia) kemiklerine konan metal protezler arasında plastik parça – arayüzey yani bizim deyişimizle polietilen aşınmayı ve ses çıkartılmasını önleyecektir.
Protez uygularken bizim tüm çabalarımız dizin tüm yumuşak dokularının orijinal dizin yumuşak doku gerginliğinin gerginliğine yaklaştırılmasıdır.
DİZ PROTEZİ NE KADAR DAYANIR ?
Teknoloji’nin de ilerlemesi ile diz protezinin dayanma süreleri yaklaşık 20 yıl ve daha fazlasına kadar dayanma sürelerine ulaşmıştır. Eskiyen, aşınan ve de gevşeyen protezlerin değişimi kaçınılmazdır.
Diz protezini mümkünse 70’li yaşlara ertelememizin bir diğer sebebi de genç yaşta uygulandığında doğal olarak daha çabuk aşınma olacağıdır.